IDEA-studie voedt debat over re-integratie van langdurig zieken

Steeds meer Belgen bevinden zich in het statuut van langdurige arbeidsongeschiktheid en zijn dus langer dan één jaar inactief wegens ziekte. Dit aantal blijft jaar na jaar stijgen. Zo zijn er sinds 2016 in België zelfs meer langdurig arbeidsongeschikten dan werklozen. Deze evolutie brengt belangrijke gevolgen met zich mee. Enerzijds is dit een rem op het arbeidsaanbod, terwijl de krapte op de arbeidsmarkt steeds groter wordt. Anderzijds brengt arbeidsongeschiktheid verschillende kosten met zich mee voor de overheid. Dat maakt de activering van langdurig arbeidsongeschikten een belangrijk punt op de beleidsagenda.

In opdracht van Federgon bracht IDEA Consult de kenmerken van deze groeiende groep in kaart, samen met de belangrijkste factoren die deze evolutie kunnen verklaren. Deze studie gaat ook in op de huidige activeringsmaatregelen op federaal en regionaal niveau, met een focus op Vlaanderen. Op deze manier wordt duidelijk welke trajecten momenteel voorzien worden voor verschillende doelgroepen en wie momenteel effectief bereikt wordt. Ook relevante praktijken uit Nederland, Duitsland en Groot-Brittannië werden geanalyseerd ter inspiratie voor het Belgische beleid.  

Tot slot berekenden we ook de omvang van de totale kost van de groep arbeidsongeschikten voor de overheid, rekening houdend met zowel de directe als indirecte niet-medische kosten en met mogelijke terugverdieneffecten. Hieruit blijkt dat langdurige arbeidsongeschiktheid in 2019 in totaal 21,2 miljard kostte aan de overheid voor de kwantificeerbare niet-medische kosten. Wanneer personen de stap zetten van arbeidsongeschiktheid naar werk, zouden de uitgespaarde middelen ingezet kunnen worden om het activeringsproces te ondersteunen, bijvoorbeeld door te investeren in begeleiding, bemiddeling, opleiding, etc.

Enkele kerncijfers zijn te vinden in volgend artikel van De Tijd Langdurig zieken wegen almeer meer op overheidsbudget | De Tijd en deze podcast van HR Magazine Uitvallen, opstaan en opnieuw aan de slag gaan.

De resultaten werden ook samengevat in het Over.Werk artikel ‘Uitvallen, opstaan en opnieuw aan de slag gaan. Activering van langdurig arbeidsongeschikten in cijfers’, gepubliceerd door het Steunpunt Werk. Dit artikel is beschikbaar via https://www.steunpuntwerk.be/over-werk

Het rapport kan u hier lezen.